ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Η ακριβής ημερομηνία ανέγερσης του συγκροτήματος της εκκλησίας, που βρίσκεται στο Λευκόνοικο/Gecitkale στον κάμπο της Μεσαορίας, είναι άγνωστη. Το υφιστάμενο κτήριο κατασκευάστηκε στην πορεία διαφόρων περιόδων, όπως συνηθιζόταν στο παρελθόν, με ανακαινίσεις κατά καιρούς. Οι διαφορετικές φάσεις δεν μπορούν να αναγνωριστούνπλήρως σήμερα, επειδή οι αρχικοί τοίχοι είτε κατεδαφίστηκαν είτε καλύφθηκαν με γύψο, και οι φάσεις δεν είναι καθαρά ορατές. Στην παρούσα κατάσταση της είναι μια δίκλιτη εκκλησία όπου προβάλλεται μια αίθουσα στην νοτιοδυτική γωνιά και στοά κατά μήκος της νότιας πλευράς. Οι προκαταρκτικές μελέτες της κατασκευαστικής της ιστορίας δείχνουν ότι, το παλαιότερο τμήμα είναι πιθανότατα η αίθουσα στη νοτιοδυτική γωνία, η οποία φαίνεται να είναι μεσαιωνική κατασκευή. Κατά μήκος ολόκληρου του πλάτους της δυτικής πλευράς υπάρχει, στον πάνω όροφο, ένας γυναικωνίτης, στον οποίο η ανάβαση γίνεται με σκάλες στη νοτιοδυτική πλευρά,  κτισμένες μισές με ξύλο και μισές με πέτρα. Η εκκλησία είναι κατασκευασμένη εξολοκλήρου από πέτρα και το μεγάλο τόξο του νότιου τοίχου είναι καλυμμένο με νωπογραφίες. Μια εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, στον οποίο είναι αφιερωμένη η εκκλησία, καλύπτει ολόκληρο τον τοίχο του τυφλού τόξου.  

ΤΟ ΕΡΓΟ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ

Οι κύριες στατικές επεμβάσεις είχαν σκοπό τη σταθεροποίηση και ενίσχυση της εκκλησίας για να έρθει το κτήριο, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, στην πρότερη του κατάσταση. Η εκκλησία επωφελήθηκε από σημαντική στατική ενίσχυση των τοιχοποιιών, θόλων, τόξων και του τρούλλου με τη χρήση ράβδων και εκτεταμένη έγχυση κονιάματος. Ο τρούλλος επισκευάστηκε, οι ρωγμές καλύφθηκαν με ράβδους και γεμίστηκαν με κονίαμα. Το κωδωνοστάσιο ενισχύθηκε και επισκευάστηκε επί τόπου. Η οροφή της εκκλησίας επανήλθε στο αρχικό βαρελόμορφο σχήμα της με επισκευές και στεγανοποίηση. Η οροφή του νοτίου προστεγάσματος ανασκευάστηκε. Οι πρωτότυπες θύρες/παράθυρα συντηρήθηκαν ή/και ανασκευάστηκαν.

Μια εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, στον οποίο είναι αφιερωμένη η εκκλησία, καλύπτει ολόκληρο τον τοίχο του τυφλού τόξου. Μια παλαιότερη νωπογραφία ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών στο εσωτερικό τμήμα του τυφλού τόξου του νότιου τοίχου. Επισκευάστηκε και σταθεροποιήθηκε. Οι επισκέπτες μπορούν τώρα να βλέπουν τη νωπογραφία, η οποία προστατεύεται από γυάλινη θήκη. Μέσα στην εκκλησία, οι νωπογραφίες σταθεροποιήθηκαν και προστατεύτηκαν, η αγία τράπεζα επισκευάστηκε, οι ξύλινοι στύλοι του εικονοστασίου αποκαταστάθηκαν, καθώς και το σκαλιστό ξύλινο δάπεδο του γυναικωνίτη. Το δάπεδο διατηρήθηκε και προστέθηκαν τα στοιχεία που έλειπαν.

Εξωτερικά, επιδιορθώθηκαν οι περιμετρικοί τοίχοι και ανασκευάστηκαν τα τμήματα που είχαν χαθεί, τοποθετήθηκαν πύλες στις εισόδους και κατέστη εφικτή η πρόσβαση για άτομα με αναπηρίες, από την πύλη στη νότια πλευρά της εκκλησίας. Το προαύλιο καθαρίστηκε, δημιουργήθηκε κλίση και συμπιέστηκε για σκοπούς διαχείρισης των βροχών. Το παλιό κτήριο του σχολείου δίπλα από την εκκλησία επισκευάστηκε και τοποθετήθηκε οροφή.

Εκατοντάδες Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι και μέλη της διπλωματικής κοινότητας παρέστησαν στην τελετή ολοκλήρωσης στις 12 Οκτωβρίου 2017.