Ημ. Έναρξης: Σεπτέμβριος 2014
Ημ. Λήξης: Νοέμβριος 2016

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ

Τοποθετημένο στην άκρη ακρωτηρίου πάνω από τη θάλασσα, στην άκρη της χερσονήσου της Καρπασίας/Karpaz στο βορειότερο τμήμα της Κύπρου, το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα υπήρξε πάντα ορόσημο του νησιού. Το μοναστήρι ήταν τόπος προσκυνήματος τόσο για Κυπρίους όσο και για επισκέπτες στο νησί εδώ και αιώνες. Τώρα, χάρη στο δικοινοτικό έργο αποκατάστασης, θα γίνει σύμβολο ειρήνης και συνεργασίας μεταξύ της Ε/Κ και Τ/Κ κοινότητας της Κύπρου.

Το κτηριακό συγκρότημα καλύπτει μια μεγάλη έκταση που ξεκινά χαμηλά απο την στάθμη της θάλασσας όπου βρίσκονται τα παλαιότερα κτήρια και εκτείνεται δυτικά,όπου κατασκευάστηκαν οι πιο πρόσφατοι ξενώνες. Το συγκρότημα περιλαμβάνει μια νεοκλασική εκκλησία που κατασκευάστηκε το 1867, η οποία έχει αριθμό παραρτημάτων που χρονολογούνται μέχρι το 1914. Η εκκλησία βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον δυτικό τοίχο του μεσαιωνικού παρεκκλησιού το οποίο ανεγέρθηκε, μαζί με τις γύρω προσθήκες, πιθανότατα κατά την περίοδο των Φράγκων τον 15ο αιώνα.

Το κωδωνοστάσιο κατασκευάστηκε πάνω από τη νοτιοανατολική γωνιά της εκκλησίας γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα, ή το αργότερο στις αρχές του 20ου, πριν από το 1906. Έγιναν εκτεταμένες επισκευές με ισχυρό τσιμεντοκονίαμα το 1930, λόγω εκτεταμένης διάβρωσης της πέτρας προς την πλευρά της θάλασσας.

ΤΑ ΕΡΓΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ

Το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα δεν είναι απλώς ένα έργο συντήρησης. Αντιπροσωπεύει δύο χρόνια διαλόγου, δικοινοτικών συναντήσεων και ανταλλαγών εμπειριών μεταξύ Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων επαγγελματιών στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, οι οποίοι συνεργάστηκαν σε αυτό το έργο’, εξηγεί η TizianaZennaro, Ανώτερη Διευθύντρια Προγράμματος του UNDP και Επικεφαλής του Γραφείου της Κύπρου. ‘Μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες, αν πλησίαζε κάποιος στο εργοτάξιο θα άκουγε μια χορωδία από κυπριακές διαλέκτους καθώς Τ/Κ και Ε/Κ τεχνίτες, συντηρητές, ηλεκτρολόγοι, αρχιτέκτονες και μηχανικοί δούλευαν πλάι-πλάι’.

Οι εργασίες συντήρησης, που αναμένονταν τόσο καιρό, ξεκίνησαν το Σεπτέμβριο 2014,αφού το UNDP είχε υπογράψει δυο ιστορικές συμφωνίες συνεισφοράς με την Εκκλησία της Κύπρου και τη Διοίκηση του ΕΒΚΑΦ. Έτσι, το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα έχει καταστεί το πρώτο έργο συντήρησης μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς στην Κύπρο που χρηματοδοτήθηκε πλήρως από τις δυο κοινότητες. Με τη στήριξη συνεισφοράς από το USAID, και με τη δέσμευση ενός δικοινοτικού δικτύου εμπειρογνωμόνων σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς από τις δυο κοινότητες, το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα είναι τώρα ένα από τα κύρια έργα οικοδόμησης εμπιστοσύνης του UNDP στην Κύπρο.

Βασισμένη σε μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας, η γενική αποκατάσταση του Μοναστηριού του Αποστόλου Ανδρέα θα αναπτυχθεί σε δυο φάσεις:

  • Πρώτη Φάση – Αποκατάσταση της εκκλησίας και των παρακείμενων κτηρίων, και γεωτεχνικές έρευνες και δοκιμές
  • Δεύτερη Φάση – Αποκατάσταση του παρεκκλησιού και της βρύσης, αποκατάσταση του κτηρίου στη βόρεια πτέρυγα και εξωτερικά έργα γύρω από το συγκρότημα.

Οι εργασίες της πρώτης φάσης ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο 2014 και περιλάμβαναν την πλήρη στατική και αρχιτεκτονική αποκατάσταση της κυρίως εκκλησίας καθώς και νέες ηλεκτρικές και μηχανικές εγκαταστάσεις. Στο εσωτερικό της εκκλησίας, επεκτάθηκε ο υφιστάμενος γυναικωνίτης, και αποκαταστάθηκε η αγία τράπεζα, ο άμβωνας και το εικονοστάσιο μαζί με 58 εικόνες. Πίσω από την εκκλησία οικοδομήθηκε νέα στοά. Άλλα έργα περιλάμβαναν την βελτίωση και αναβάθμιση των ηλεκτρομηχανολογικώνεγκαταστάσεων στην εκκλησία και τα γύρω κτήρια. Με τις εργασίες διασφαλίστηκε ότι η εκκλησία και τα παρακείμενα κτήρια αποκαταστάθηκαν πολύ καλά στην αρχική τους κατάσταση σύμφωνα με τα τεχνικά σχέδια. Σε αυτή τη φάση, διεξήχθησαν επίσης γεωτεχνικές έρευνες στην περιοχή έξω από το παρεκκλήσι και τη βρύση, τα αποτελέσματα των οποίων θα αξιοποιηθούν στη δεύτερη φάση (αποκατάσταση παρεκκλησιού και βρύσης).

Δεκάδες άνθρωποι από τις δυο κοινότητες και μέλη της διπλωματικής κοινότητας παρέστησαν στην τελετή ολοκλήρωσης στις 7 Νοεμβρίου 2016. Εκατοντάδες ανθρώπων γιόρτασαν την γιορτή του Αποστόλου Ανδρέα στο Μοναστήρι, για πρώτη φορά μετά την ολοκλήρωση των έργων αναστήλωσης, στις 30 Νοεμβρίου 2016.